کد مطلب:33779 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:98

خواسته های نفس پیراسته از رذایل را باید برآورده کرد











قرآن درباره ی پاكان اهل بهشت می فرماید:

لا یسمعون حسیسها و هم فی ما اشتهت انفسهم خالدون

(الانبیاء، 102)

اولیاء خداوند و اهل بهشت بانگ جهنم را نمی شوند و در خواهشهای نفس خود جاودانه متنعم اند.

علمای اخلاق صبر را مطابق معارف وارده در روایات بر چند نوع تقسیم كرده اند: صبر در مكاره و مصیبات، صبر در طاعات و صبر بر معصیت. در تمام این موارد به آدمیان توصیه می شود كه در برابر امور مكروه، اهل فزع نباشند و خود را در نبازند. بلكه همچون كوه با صلابت و با وقار با این حوادث روبرو شوند. این صبرها همه به نوعی صبر در برابر خواهشهای نفس اند. اما این «نفس» كدام نفس است؟ آن نفسی كه باید در برابر خواهشهایش مقاومت كرد، نفس پالوده نشده است، یعنی نفسی است كه با بیگانه در آمیخته است. این چنین نفسی، خواهشهایش ناروا و ویرانگر

[صفحه 342]

است و صبوری در برابر آن شرط سلوك می باشد. اما اگر این نفس پاك و پیراسته شد و یكپارچه درخشندگی و نورانیت گردید و تمام خواهشهایش نیكو و خدا پسندانه شد، آنگاه «هر چه خواهی گو بخور او را حلال». به بیان دیگر وقتی آن سرچشمه پاك شد، هر آنچه از وی بیرون می تراود پاك و نیكو خواهد بود و لذا صبر در برابر خواهشهای این نفس مهذب، خرد پسند و خداپسند نخواهد بود. این مقام فقط در بهشت دست نمی دهد. بهشت كثیری از اولیاء خداوند از همین عالم آغاز می شود. لذا «صبر» به تمام مراتب و مراحل سلوك متعلق نیست.


صفحه 342.